KIRMIZI YALI’NIN SATIŞI İDDİALARI: TARİHİ MİRAS TEHLİKEDE Mİ
Boğaziçi Üniversitesi Vakfı (BÜVAK) tarafından, arkeoloji dünyasının efsane ismi Prof. Dr. Halet Çambel’in mirası olan Kırmızı Yalı’nın satışı için yetki verildiği iddia ediliyor.
Çambel’in Arnavutköy’deki tarihi yalısı, üniversiteye “Halet Çambel ve Nail Çakırhan Arkeoloji ve Geleneksel Mimarlık Araştırma Enstitüsü” olarak kullanılmak üzere bağışlanmıştı. Ancak yalı, restorasyonunun tamamlanmasına rağmen hala hizmete açılmadı. Bu durum, yalının satışa çıkarılacağı yönündeki iddiaları güçlendirdi.
HALET ÇAMBEL’İN ARŞİVLERİ NEREDE
Cumhuriyet’ten Öznur Oğraş Çolak’ın haberine göre, Mimari Restorasyon Kültür Varlıklarını Koruma Derneği Başkanı Serhat Şahin, Halet Çambel’in üniversiteye bağışladığı belge ve arşivlerin akıbetiyle ilgili endişelerini dile getirdi.
Şahin, Sayıştay raporlarında belirlenen eksikliklere dikkat çekerek, bu belgelerin müzayede firmalarına satıldığı iddialarının da gündemde olduğunu belirtti. Şahin, “Bu belgeler, Türk arkeolojisi için paha biçilemez değerde. Korunmaları ve enstitünün bir an önce açılması gerekiyor” dedi.
BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ’NE SERT ELEŞTİRİLER
Serhat Şahin, Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Naci İnci’ye yönelttiği sorularla dikkat çekti:
“Kırmızı Yalı’nın restorasyonu tamamlandığı halde neden hala açılmıyor?”
“Yalının satışıyla ilgili iddialar doğru mu? Bu tarihi miras neden korunmuyor?”
“Halet Çambel’in Karatepe kazısına ait belgeleri neden hala yayımlanmadı? Bu belgelerin basılması neden engelleniyor?”
Şahin, tapuda enstitü olarak kullanılması şartıyla kayıtlı olan yalının satışının hukuki bir sorun teşkil edeceğini vurguladı. Ayrıca, Halet Çambel’in yakın çalışma arkadaşları Prof. Dr. Aslı Özyar ve Prof. Dr. Ayşe Selçuk Esenbel’in de bu sürece dahil olması gerektiğini belirtti.
HALET ÇAMBEL KİMDİR
Prof. Dr. Halet Çambel, Türk arkeolojisinin en önemli isimlerinden biriydi. Atatürk’ün yakın arkadaşının kızı olan Çambel, 1936 Berlin Olimpiyatları’nda Türkiye’yi temsil eden ilk kadın eskrimci olarak tarihe geçti. Paris Sorbonne Üniversitesi’nde eğitim gören Çambel, Hititçe, Asurca, İbranice ve İngilizce bilen bir bilim insanıydı.
İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü’nün kurucuları arasında yer aldı ve Hattuşa ile Karatepe kazılarında önemli keşifler yaptı. Hollanda Prens Claus Ödülü’nü alan Çambel, Anadolu uygarlıklarının araştırılmasına büyük katkılar sağladı.
YALININ DURUMU: BİR MİRAS NASIL HOR KULLANILIYOR
Halet Çambel’in yakın dostu sanat tarihçisi ve ressam Gürol Sözen, yalının şu anki durumunu “ecel teri döküyor” sözleriyle özetledi.
Sözen, “Bir ömür boyu Anadolu’nun tarihini aydınlatan Çambel’in mirası, bugün karanlık bir süreçle karşı karşıya. Yalı, sanki bir mimoza ağacı gibi, karanlığa rağmen aydınlığı arıyor” dedi. Sözen, yalının üniversite tarafından hor kullanıldığını ve bu durumun tarihi bir hata olduğunu vurguladı.
