Hanehalkı Büyüklüğü Azalıyor: TÜİK Verilerine Göre 2024 Raporu

TÜİK tarafından açıklanan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) 2024 verilerine göre, Türkiye’de hanehalkı büyüklüğü azalma eğilimi gösteriyor. 2008’de 4 kişi olan ortalama hanehalkı büyüklüğü, 2024’te 3,11 kişiye düştü. Bu değişim, hanehalkı yapısındaki önemli değişikliklerden biri olarak kabul ediliyor.

Şırnak Öne Çıkıyor

2024’te, ortalama hanehalkı büyüklüğünün en yüksek olduğu il 4,85 kişi ile Şırnak olarak belirlendi. Şırnak’ı sırasıyla 4,63 kişi ile Şanlıurfa ve 4,50 kişi ile Batman izledi. En düşük hanehalkı büyüklüğüne sahip iller ise Giresun (2,53 kişi) ve Çanakkale (2,53 kişi) oldu.

Yalnız Yaşayanlar Artıyor

Verilere göre, yalnız yaşayan fertlerden oluşan tek kişilik hanehalklarının oranı 2016’da %14,9 iken, 2024’te bu oran %20’ye yükseldi. Bu durum, değişen yaşam koşullarına ve aile yapısındaki dönüşüme işaret ediyor.

Geniş Aileler Azalıyor

Tek çekirdek ailelerden oluşan hanehalklarının oranı 2016’da %66,4 iken, 2024’te %63,5’e geriledi. Aynı dönemde geniş ailelerin oranı da %13,3’e düştü. Ayrıca, çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişilik hanehalklarının oranı ise %3,2’ye yükseldi.

Hanehalklarında Yaşlı Oranı Yükseliyor

2024 yılı itibarıyla Türkiye’de hanelerin %25,3’ünde 65 yaş ve üzeri en az bir fert bulunmaktadır. Bu durum, hanehalklarının yaş yapısındaki değişimi gösteriyor.

Evlenme ve Boşanma Oranları

Türkiye’de 25-29 yaş grubundaki evlenmemiş bireylerin %72,6’sı halen anne-babası ile birlikte yaşamayı tercih ediyor. Boşanma oranlarında artış gözlemlenirken, 2024’te boşanma davalarından 186 bin 536 çocuk etkilendi.

Tek Çekirdek Ailelerin Yüksek Oranları

Özellikle Gaziantep, Şanlıurfa ve Diyarbakır gibi illerde tek çekirdek ailelerden oluşan hanehalklarının oranı yüksek. Gaziantep, %71,4 ile bu kategoride en yüksek oranı gösteriyor.

Gelir Durumu ve Konut Sahipliği

Türkiye’de hanehalklarının %56,1’i kendi konutlarında yaşıyor. Ancak bazı haneler konut ve çevre koşullarından şikayetçi; %31,3’ü sızdıran çatı, nemli duvarlar veya çürümüş pencere çerçeveleri sorunlarıyla karşı karşıya.

Tek Ebeveyn ve Çocuklarından Oluşan Hanehalkları Artıyor

2024’te toplam hanehalklarının %10,9’u tek ebeveyn ve çocuklardan oluşuyor. Bu oran, özellikle Bingöl ve Elazığ’da yüksek seviyede.